Koenyzm Q10

KOENZYM Q_10.

Inne nazwy: witamina Q, ubichinon, ubidekarenon, CoQ₁₀ 

Koenzym ten otrzymał oznaczenie cyfrą 10 dlatego, iż jest w nim łańcuch boczny zbudowany z 10 jednostek izoprenowych.

Na wstępie należałoby wyjaśnić co to właściwie jest ów tajemniczy koenzym, a właściwie koenzymy.

Mówiąc skrótowo enzymy są biokatalizatorami biochemicznymi o charakterze białkowym, katalizator zaś jest tym w chemii co nie bierze bezpośredniego udziału w reakcji chemicznej ale znacznie przyspiesza jej przebieg.

Obecnie są znane setki enzymów, a zajmuje się nimi cała złożona dziedzina biochemii organicznej

tzw. enzymologia.

W nauce zajmującej się wiedzą o ziołach – farmakognozji - pojęcie enzymów odgrywa bardzo ważną rolę gdyż niektóre z nich – pochodzenia roślinnego – są stosowane coraz częściej jako leki.

Enzymy są białkami o masie cząsteczkowej od 12.000 – 1.000.000 złożonymi z części białkowej – apoenzymu i części niebiałkowej zwanej koenzymem, przy czym charakter budowy chemicznej koenzymu może być różny: może zawierać metale, witaminy (np. z grupy B), nukleoproteiny, aminokwasy itp.

W 1957 roku naukowcy z Uniwersytetu w Wisconsin odkryli substancję znajdującą się w mięśniu sercowym wołu i po zbadaniu składu określono znalezioną substancję jako chinon – czyli związek chemiczny istniejący we wszystkich żyjących komórkach – i stąd nazwa którą mu nadano : ubi-chinon, czyli chinon istniejący wszędzie.

Koenzym Q 10 chemiczny wzór sumaryczny – C₅₉H₉₀O₄.

Koenzym Q₁₀ działa jak świeca w układzie silnika samochodu.

Niektórzy naukowcy zaliczają koenzym Q₁₀ do witamin, gdyż w organizmie zachowuje się w sposób podobny do nich, zaś jego struktura chemiczna jest zbliżona do witaminy K i wit E. i jest on głównym wojownikiem w walce organizmu z wolnymi rodnikami, a także wspiera działania detoksykacyjne organizmu, wspierając niszczenie trucizn w wątrobie i w nerkach.

Jednak głównym polem działania Q₁₀ jest nasze serce. Koenzym został dopuszczony do lecznictwa w Japonii w 1974 roku, zaś dziś jest jednym z sześciu najczęściej zapisywanych leków w tym kraju. Koenzym ten chroni serce na wiele sposobów, obniża ciśnienie krwi, ale przede wszystkim wpływa na wytwarzanie energii w komórkach naszego organizmu. W każdej bowiem komórce znajduje się miniaturowa elektrownia czyli mitochondrium, przy czym koenzym Q₁₀ jest „paliwem” dla tych mikroelektrowni.

W bardzo złożony sposób Q₁₀ transportuje tam i z powrotem małe ładunki elektryczne w mitochondriach pomiędzy trzema enzymami, które są niezbędne do produkcji energii; bez Q₁₀ cały proces uległby zatrzymaniu.

• Pełniąc inne funkcje, ochronne Q₁₀ neutralizuje wolne rodniki przy czym chroni też oko przed chorobami siatkówki, zapobiega rakowi piersi i parodontozie,
• jest niezbędnym lekiem stosowanym jako osłona przy chemio- radioterapii,
• skutecznie także regeneruje siły po forsownym treningu,
• nadaje się do stosowanie w przypadku trudno uleczalnych dolegliwości związanych z fibromyalgią - to przewlekła dolegliwość bólowa o niejasnej etiogenezie - Q₁₀ w takich wypadkach wspomaga dostarczanie tlenu do tkanki mięśniowej, dzięki czemu związki przeciwzapalne szybciej do niej docierają,
• nadaje się do stosowania w przypadku łagodzenia dolegliwości związanych z popularną ostatnio boreliozą, jako że wykazuje działanie silnie przeciwutleniające, a dzięki temu nadaje się do niespecyficznego pobudzania układu odpornościowego, przy okazji poprawiając ogólny stan zdrowia i dodając energii,
• nadaje się do stosowania w przypadku pomocniczego leczenia dusznicy bolesnej, gdyż podobnie jak L-karnityna bierze udział w procesach tworzenia energii w komórkach. U pacjentów cierpiących na stabilną postać dusznicy bolesnej stosowanie Q₁₀ zmniejszyło o połowę ilość napadów bólu w klatce piersiowej,
• takoż bywa pomocny oczywiście w chorobach wieńcowych, gdyż redukuje poziom cholesterolu, zmniejsza częstotliwość występowania bólów mostkowych, oraz zwiększa odporność organizmu na wysiłek fizyczny,
• jest także przydatny przy takich schorzeniach jak: niewydolność krążenia, w kardiomiopatii, choroba niedokrwienna serca, miażdżyca, cukrzyca, choroba Parkinsona, zespół przewlekłego zmęczenia, osłabienie wydolności psychofizycznej, i nadciśnieniu tętniczym, oraz przy zbyt dużym poziomie LDL – złego cholesterolu. Zły cholesterol utworzony jest bowiem przez zwykły cholesterol który wszedł w reakcję z tlenem, zaś koenzym Q₁₀ zapobiega utlenianiu się cholesterolu, co z kolei może zapobiegnąć przewężaniu się tętnic.

I co jeszcze?
A tak na dobrą sprawę to można by jeszcze wymienić z parę dziesiątków różnych dolegliwości (np. astma, SM – stwardnienie rozsiane, SLA – stwardnienie zanikowe boczne) lecz nie o to chodzi by wymieniać wszystkie dolegliwości przy których Q₁₀ może być pomocne, tylko o pobieżne zorientowanie Czytelnika w mechanizmach rządzących naszym zdrowiem i sposobem działania niektórych substancji od których to obecności zależy nasz stan zdrowia.

W ścisłym ujęciu koenzym Q₁₀ nie jest witaminą ale też i w pewnym sensie jest niezbędny do życia – tak jak witaminy.

CoQ₁₀ jest jednym z mocniejszych przeciwutleniaczy którego antynowotworowe właściwości potwierdzono w badaniach medycznych – laboratoryjnych i na zwierzętach. Istniejące dane medyczne potwierdzają antykancerogenne działanie Q₁₀ – oparte ono jest prawdopodobnie na zasadzie silnego działania przeciwutleniającego Q₁₀, likwidującego w organizmie wolne rodniki.

Lekarze z USA nie polecają CoQ₁₀ jako panaceum na wszelkie nowotwory, ale sugerują używanie go jako substancji uzupełniającej konwencjonalne metody leczenia i jako dodatkowego środka dzięki któremu można uzyskać reemisję. (cofnięcie się objawów choroby).

Wegetarian ucieszy zapewne mocno wiadomość, iż w mniejszym zakresie są mniej narażeni na suplementację Q₁₀ gdyż warzywna dieta jest bogata w ową substancję, jednakże od roku 30 życia

należy jednak podjąć uzupełnianie jego poziomu, aby spowolnić naturalny proces spadku jego ilości w organizmie, toteż i suplementacja tak czy inaczej wegetarian jednak dotyczy.
Niektórzy lekarze zalecają przyjmowanie CoQ₁₀ w ilości 2 mg/kg masy ciała.

Nie należy jednak w przypadku CoQ₁₀ oczekiwać natychmiastowych rezultatów – jednak widoczna poprawa pracy serca następuje po okresie 2-8 tygodni.

Koenzym Q₁₀ jest wytwarzany w organizmie ludzkim, ale z wiekiem jego ilość w organizmie maleje.

Maksymalna dawka koenzymu nie powinna przekraczać 400 mg dziennie, pomimo iż z niejasnych powodów normy polskie są znacznie zaniżone w tym zakresie (jak i zresztą p r a w i e w każdym!), ale dlaczego tak jest, to proszę kierować pytania do tzw. naszych rodzimych czynników decyzyjnych.

Q₁₀ może być stosowany długo i jego efekty lecznicze ujawniają się po dłuższym okresie terapii – tygodnie, miesiące.

Przeciwwskazania dotyczą jedynie okresu ciąży i karmienia piersią.

Stosowaniu koenzymu Q₁₀ nie towarzyszą żadne negatywne skutki uboczne, a on sam nie wchodzi w niepożądane interakcje z innymi lekami.

Nie są znane dane kliniczno-toksykologiczne dotyczące przedawkowania Q₁₀.

UWAGA!!!! - Koenzym Q₁₀ nie jest tani, ale opłaca się wydać parę złotych. Tańsze wersję koenzymu istniejące na rynku są pozbawione wit. E (gdyż koenzym dobrze rozpuszcza się w tłuszczach) i na ogół bardzo małymi literkami jest na leku umieszczona informacja że należy go spożywać wraz z jadalnym olejem roślinnym (np. sojowym) jednak dlaczego tak się dzieje jest znowu z niejasnych względów niezrozumiałe, a zrozumienia tego nie ułatwia wcale obfitość różnego rodzaju i podejrzanego autoramentu urzędników i instytucji nadzorująco-kontrolnych w tym kraju.

Zaś wielu względów, (a głównie zwracając uwagę na dobro pacjenta!) a i mając na względzie omawiane zjawisko synergii, oraz fakt iż Q₁₀ wchłania się znakomicie w obecności tłuszczów (olejów roślinnych) polecamy w tym aspekcie kapsułki olejowe wraz czystą witaminę E czyli olejem z kiełków pszenicy.

Testem diagnostycznym zapotrzebowania organizmu na koenzym Q₁₀ jest przeprowadzenie badań na tzw. obecność CoQ₁₀ .

Jeśli organizm wykazuje niedomiar – a o tym powinien poinformować lekarz – należy rozpocząć suplementacje Q₁₀.

Źródła Q₁₀.

Dobrymi źródłami koenzymu Q₁₀ są: tłuste ryby (tuńczyk, makrela, łosoś, sardynki) a także wołowina i oleje roślinne jak na przykład sojowy i rzepakowy. Oczywiście te tłoczone na zimno i z pierwszego tłoczenia, zaś nie z Biedronki. Mniejsze ilości Q₁₀ znajdują się w kiełkach pszenicy, otrębach ryżowych, lub w orzechach ziemnych, czy produktach z soi (UWAGA na GMO!),

Nadto proces powstawania koenzymu Q₁₀ dotyczy także i naszego organizmu ale jest to proces tak złożony (obejmuje blisko 15 etapów i do tej syntezy potrzeba dużo wit. C wit. E, selenu i witamin z grupy B) iż jego wyjaśnienie lub tylko przybliżenie przekraczałoby możliwości przystępnego wykładu i niniejszego opracowania.

Dla jego potrzeb natomiast warto sobie utrwalić w formie zwięzłej następujące tezy:

• nie istnieją dane odnośnie przedawkowania Q₁₀,
• jest to substancja podobna do witamin a jest niezbędna do produkcji energii w komórkach,
• przyswajalność Q₁₀ rośnie gdy jest on wchłaniany w towarzystwie substancji olejowych,
• przyjmujemy Q₁₀ w pożywieniu ale pozostała część jest syntetyzowana w organizmie,
• dawki wahają się od 30 do 400mg. Z wielu względów preferujemy stosowanie dawek wyższych niż 30 mg,
• suplementy diety zawierające Q₁₀ są sprzedawane bez recepty i jest mało prawdopodobne by wchodziły w interakcję z innymi lekami (dotyczy to większości substancji produkowanych przez organizm ludzki),
• suplementy diety zawierające Q₁₀ działają najkorzystniej wtedy gdy organizm ma niskie jego stężenie,
• koenzym Q₁₀ jest bardzo pomocny w leczeniu dolegliwości związanych z niewydolnością serca,
• jednakże stosować można Q₁₀ we wszystkich jednostkach chorobowych w których czynnikiem sprawczym są wolne rodniki,
• koenzym Q₁₀ może pomóc obniżyć wysokie ciśnienie krwi jak i pomóc w zakresie zwalczania podwyższonego poziomu LDL - „złego cholesterolu”.