Co to jest dieta GAPS?

Dieta GAPS jest kompleksowym protokołem leczenia opracowanym przez dr Natashę Campbell-McBride, neurologa i dietetyka, który specjalizuje się w leczeniu problemów zdrowotnych, takich jak autyzmu, ADD/ADHD, dysleksji i dyspraksji, schizofrenii.

Według doktorki, główną przyczyną tych chorób są zaburzenia pracy jelit.

Choć może się to wydawać dziwne, a nawet niewiarygodne, że zaburzenia neurologiczne, takie jak autyzm można złagodzić lub nawet rozwiązać poprzez zmiany w diecie, rodziny, którym efekty standardowego leczenia nie dały zadowalających efektów, są zadowolone z diety GAPS.

Jak działa dieta GAPS?

Około 10% badanych zastosowało się do diety GAPS (dotyczy zarówno wegetarian i wegan). Matki i ojcowie zauważyli, że ich autystyczne dzieci zaczęły tracić objawy choroby, znalazły ulgę w zaburzeniach żołądkowo-jelitowych i odzyskały zdolność do wyrażania emocji podczas stosowania diety GAPS. Osoby, które cierpią na nietolerancję jedzenia i i nadwrażliwość pokarmową również odczuły ulgę. Dieta GAPS wymaga czasu, aby mogła zadziałać. Nie stanie się to z dnia na dzień. Dieta GAPS określana jest jako dieta gojąca, ponieważ wiąże się z detoksykacją i zmianą nawyków żywieniowych.

Dietę GAPS zaczynamy od diety wprowadzającej (choć wiele osób zaczyna od pełnowymiarowej diety i powraca do fazy wprowadzającej wtedy, kiedy czują się gotowi do przystąpienia do pełnego procesu zmiany nawyków żywieniowych). W diecie wprowadzającej należy przejść sześć etapów, zanim pełna dieta GAPS może zostać zastosowana. Początkowe etapy opierają się na jedzeniu bulionu, zdrowych tłuszczy, łatwo przyswajalnych warzyw, gotowanego mięsa i soku ze sfermentowanych warzyw. Podczas stosowania diety GAPS należy jeść również dużo zup.

Gdy objawy zaniknął, do diety powoli dodaje się kolejne składniki żywieniowe, takie jak owoce, surowe warzywa i ich soki, orzechy i mąkę orzechową. Do czasu wprowadzenia pełnowymiarowej diety opieramy swoje żywienie na tych składnikach i dodajemy ich coraz więcej, jednak dalej wykluczamy z diety zboża, skrobię, bulwy, cukry (z wyjątkiem miodu) i inne produkty spożywcze, które potencjalnie mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia jelit.

Jak każda dieta wymagająca czasu, dieta GAPS na początku bywa trudna, szczególnie kiedy uczymy się od nowa, jakie produkty należy kupować, jak je gotować i gdy zdajemy sobie sprawę, że możemy polegać tylko na własnych zdolnościach kulinarnych, całkowicie wyłączając możliwość posilania się w restauracjach.

Oto kilka porad jak wprowadzić dietę przy uwzględnieniu różnych problemów jelitowych.

Zaparcie

W przypadku uporczywych zaparć należy wcześniej wprowadzić świeżo wyciskane soki. Należy zacząć od soku z marchwi z samego rana i w tym samym czasie należy spożyć olej z wątroby dorsza. Sok będzie stymulował produkcję żółci, ponieważ w wielu przypadkach przewlekłego zaparcia produkcja żółci jest zbyt mała. Kiedy organizm nie wyprodukuje wystarczającej ilości żółci, tłuszcze nie będą odpowiednio trawione, zamiast tego będą reagowały z solami i tworzyły zaparcia.

Alergie pokarmowe i nietolerancje

Osoby z alergią pokarmową lub nietolerujące jedzenia powinny przejść etap wprowadzający do diety GAPS. Przyczyną alergii i nietolerancji żywności jest tak zwany zespół „cieknącego jelita”. Polega on na tym, że wyściółka jelita jest uszkodzona przez nieprawidłową mikroflorę jelitową. Żywność nie ma szans, na odpowiednie strawienie, zostaje zbyt szybko wchłaniana przez uszkodzone ścianki jelita i powoduje, że system odpornościowy reaguje ze wchłoniętymi składnikami. Uszkodzone ścianki jelita mogą pochłaniać większość lub tylko część źle strawionej żywności, przez co reakcja organizmu może być natychmiastowa lub opóźniona (dzień, kilka dni lub nawet kilka tygodni). Osoby z uszkodzoną ścianką jelita skarzą się na notoryczne „uczulanie” ich przez niemal każdy pokarm. Najlepiej skoncentrować się na gojeniu ścian jelita przez dietę wprowadzającą. Gdy jelito zostanie uzdrowione, żywność będzie trawiona prawidłowo, a jej wchłanianie nie będzie angażowało systemu odpornościowego i nie będzie nas uczulać.

Osoby bez poważnych problemów trawiennych i pokarmowych mogą przejść przez dietę wprowadzającą dość szybko. Jednak nie należy pomijać etapu wprowadzającego, ponieważ ten proces jest najważniejszym czynnikiem inicjującym procesy gojenia jelita i układu trawienia. Pominięcie okresu wprowadzającego do pełnowymiarowej diety GAPS może prowadzić do długotrwałych problemów zdrowotnych, trudnych do uleczenia.

Jeśli przejdziemy do pełnej diety GAPS, należy pamiętać, że około 85% wszystkich pacjentów spożywa codziennie mięso, ryby, jaja, fermentowany nabiał i warzywa (niektóre dobrze ugotowane, niektóre sfermentowane lub przetworzone inaczej i niektóre surowe). Pieczenie i owoce należy usunąć z diety na kilka tygodni, a następnie spożywać je w ramach przekąsek między posiłkami. Mięso przygotowane własnoręcznie, zupy, gulasz i naturalne tłuszcze koniecznie powinny być stosowane w diecie GAPS.

Podsumowując – warto zastanowić się nad wprowadzeniem tej diety, gdyż daje ona nadzieję na wyzdrowienie w wielu dolegliwościach.